بررسی محتوای کتاب علوم پایه سوم ابتدایی
تحلیل محتوای کتاب علوم سوم ابتدایی
بررسی محتوای کتاب علوم پایه سوم ابتدایی
درس اول: نیازهای جانوران
در فرآیند این درس، دانش آموزان از طریق مشاهده ی جانوران در محیط اطراف یا تصاویر آن ها با نیازهای جانوران برای ادامه ی حیات آشنا می شوند.
آن چه دانش آموزان در مورد «جانوران» می دانند:
سال اول:جانوران در آب یا خشکی زندگی می کنند،گیاه خوار یا گوشت خوارند، نوع حرکت جانوران گوناگون است، بعضی از جانوران لانه می سازند و بعضی مهاجرت می کنند. انسان از جانوران استفاده های گوناگون می کند.
سال دوم: محل زندگی گیاهان و جانوران مختلف با یک دیگر تفاوت دارد. برخی در آب، برخی در جنگل، برخی در بیابان زندگی می کنند. جانوران و گیاهان برای زنده ماندن به هوا نیاز دارند.
تحلیل هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
دانستنی ها و مهارت ها:
1- با جمع آوری اطلاعات در باره ی محل زندگی جانوران، نتیجه بگیرد که محل زندگی آن ها متفاوت است.
2- با مقایسه ی دندان های جانوران، نوع غذای آن ها را تعیین کند و نتیجه بگیرد که غذای جانوران به نوع دندان های آن ها بستگی دارد.
3- با جمع آوری اطلاعات در باره ی جانوران مختلف، به عادت های بعضی جانوران مثل خواب زمستانی و مهاجرت و زندگی گروهی پی ببرد.
4- با مشاهدی جانوران و رفتار آن ها درک کند که جانوران به آب، غذا و هوا نیاز دارند.
5- با انجام آزمایش های مناسب و دقت در مشاهده ی آن ها به وجود هوا در خاک و آب پی ببرد.
نگرش ها:
1- به مطالعه ی زندگی جانوران و مشاهده ی رفتارهای آنان علاقه مند شود.
2- در حفظ محیط زیست گیاهان و جانوران بکوشد.
3- در فعالیت های گروهی به نظر دیگران توجه کند.
تحلیل محتوا
به نظر بنده محتوای این بخش از کتاب دانش آموز را به این اهداف می رساند ولی در قسمت نیاز به جای مناسب و نیاز به لانه ، نیاز به غذا و نیاز به آب و نیاز به همکاری از موجودات اهلی هیچ نامی برده نشد یا تصویری از آنها چاپ نشده است.
روش های تدریس مناسب
برای تدریس این درس می توان از روش های سخنرانی –نمایشی-پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود.
ارزشیابی
برای ارزشیابی از این درس باید از روش عملی نه کتبی استفاده نمود. و با مشاهده و ثبت مشاهدات میزان دستیابی دانش آموز به اهداف نگرشی را سنجید.
درس دوم : جانوران مهره دار
در فرآیند این درس، دانش آموزان با جانوران مهره دار آشنا می شوند و آن ها را در 5 گروه اصلی طبقه بندی می کنند و از طریق مشاهده، مقایسه و جمع آوری اطلاعات، به ویژگی ها و خاصه های مهم هر گروه پی می برند. در این درس سعی می شود نگرش مثبت دانش آموزان نسبت به حفاظت از جانوران تقویت شود و آنان به دقت در مشاهده ی دنیای جانوران ترغیب شوند.
آن چه دانش آموزان در مورد «جانوران» می دانند:
سال اول: جانوران حرکت می کنند، غذا می خورند و تنفس می کنند. بسیاری از جانوران برای انسان فایده دارند.
سال دوم: جانوران در زیستگاه های مختلف مثل جنگل، بیابان، شهر و روستا زندگی می کنند. پوشش بدن جانوران متفاوت است.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها و دانستنی ها:
1- با مشاهده ی جانوران و مقایسه ی ویژگی هایشان، آن ها را به دو گروه مهره دار و بی مهره طبقه بندی کند.
2- با مشاهده ی بدن مهره داران ،نتیجه بگیرد که مهره داران در بدن خود اسکلتی استخوانی دارند.
3- از طریق مشاهده ی جانوران مختلف (مثل ماهی ، قورباغه) در مورد آن ها اطلاعات جمع آوری کند.
4- با مشاهده و مقایسه ی شکل منقار پرندگان،نوع تغذیه ی آن ها را مقایسه نماید و در این باره مثال بزند.
5- با استفاده از اطلاعاتی که جمع آوری می کند، جانوران مهره دار را به پنج گروه طبقه بندی کند و برای آن ها مثال بزند.
6- با مشاهده ی پای جانوران، نوع حرکت جانور را پیش بینی کند.
7- با مشاهده ی دقیق بدن جانوران مهره دار در مورد اسکلت بدن آن ها و قسمت های مهم اسکلت اطلاعاتی جمع آوری کند.
نگرش ها:
1- به مطالعه و مشاهده ی جانوران و رفتار آن ها علاقه مند شود.
2- سعی کند از جانوران و موجودات زنده ای که به انسان آسیب نمی رسانند، حمایت کند.
تحلیل محتوا
به نظر بنده در این بخش از کتاب تنوع تصاویر جانوران مناسب می باشد و دانش آموز را به اهداف بالا می رساند ولی بعضی از تصاویر باعث گیجی دانش آموز می شوند مانند تصویر ماهی صفحه 26 که دانش آموز باید تعداد باله های ماهی را از روی شکل تشخیص دهد .
و د ر متن مربوط به خزندگان به اگر به این نکته اشاره می شد که پاهای خزندگان کوتاه می باشند و از طرفین بدن خارج می شوند فهم مطلب مربوط به خزندگان راحت تر می شد.
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد.
درس سوم: گوناگونی گیاهان
در فرآیند این درس، دانش آموزان با گیاهان دانه دار آشنا می شوند و از طریق مشاهده و مقایسه در می یابند که در این گیاهان، ریشه ، ساقه ، برگ ، گل و دانه ها گوناگونند و با انجام فعالیت های مختلف می توانند گیاهان دانه دار را به دو گروه گل دار و مخروط دار طبقه بندی کنند.
آن چه دانش آموزان در مورد «گیاهان» می دانند:
سال اول: اجزای اصلی گیاه، ریشه، ساقه، برگ ، گل و میوه است، گیاه فایده های زیادی دارد.
سال دوم: هر کدام از اجزای گیاه وظیفه ی خاصی دارد، در اثر رشد دانه گیاه تولید می شود. گیاهان متنوع اند و زیستگاه های مختلفی دارند. محیط زیست را باید پاکیزه نگه داریم.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
دانستنی ها و مهارت ها:
1- از طریق مشاهده ی گیاهان به گوناگونی شکل آن ها پی ببرد.
2- ریشه و برگ گیاهان مختلف را مشاهده،مقایسه و طبقه بندی کند.
3- گل های مختلف را مشاهده و براساس گلبرگ ها طبقه بندی کند.
4- از طریق جمع آوری اطلاعات با گیاهان مخروط دار آشنا شود.
5- دانه ها را مشاهده و طبقه بندی کند.
6- از طریق مطالعه با روش طبقه بندی گیاهان دانه دار توسط دانشمندان آشنا شده و یافته های خود را با طبقه بندی آنان مقایسه کند.
نگرش ها:
1- به مشاهده و مطالعه ی گیاهان علاقه مند شود.
2- در فعالیت گروهی احساس مسئولیت کند.
3- نسبت به حفظ محیط زیست علاقه مند شده و احساس مسئولیت کند.
تحلیل محتوا
در این بخش از کتاب با وجود تصاویر زیاد به کاربرد دروس در زندگی زیاد توجهی ننمود.مثلا می توانست در بخش معرفی انواع ریشه ابتدا تفاوت ریشه و ساقه و راه شناسایی این دو از هم را بیان کند و بعد به معرفی انواع ریشه بپردازد. در بحث معرفی گل و تعداد گلبرگ ها با توجه به زمان تدریس این بخش که احتمالا در اواخر پاییز می باشد گلی پیدا نمی شود که دانش آموز بخاهد تعداد گلبرگ های آن را بشمارد
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد.
درس چهارم: گرما و مواد (1)
دانش آموزان فعالیت های مختلفی در ارتباط با تغییر حالت مواد انجام می دهند و ضمن مشاهده ی تغییر حالت ها ، با مفاهیم ذوب، انجماد و تبخیر آشنا می شوند.
آن چه دانش آموزان در مورد «گرما» می دانند:
سال اول: همه ی چیزها و همه جاها به یک اندازه گرم نیستند؛ گرمای زمین از خورشید است؛ گرما در بسیاری کارها به ما کمک می کند. گرما سبب آب شدن یخ می شود.
سال دوم: بیش تر چیزهایی که در اطراف خود می بینیم «ماده» نام دارد؛ ماده به سه حالت جامد،مایع و گاز وجود دارد؛ ماده جرم و حجم دارد.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- با مشاهده ی محیط اطراف مثال ها یی از تغییر حالت مواد ارائه کند.
2- با ارائه ی مثال هایی از محیط اطراف ، مفاهیم واژه های (ذوب) (انجماد) (تبخیر) را شرح دهد.
3- با کاربرد ابزار مناسب وانجام آزمایش ، تغییر حالت های ماده را نشان دهد
4- آموخته هایش را در موارد مناسب به کاربرد وبتواند مشاهداتش را تفسیر کند
5- حاصل مشاهدات خود را در فعالیت های عملی گزارش کند
نگرش ها
1- ابزار ومواد مورد نیاز را تهیه کند .
2- نسبت به تغییرات محیط و مشاهده ی پدیده های نو از خود کنجکاوی نشان دهد .
3- نکات ایمنی وبهداشتی را رعایت کند.
تحلیل محتوا
در این بخش متن و تنوع تصاویر و پرسش ها همگی به گونه ای هستند که می توانند دانش آموزان را به اهداف پیش بینی شده برسانند . مثال ها ی خوبی درباره ذوب و تبخیر و انجماد در قالب تصویر آمده است و تصاویر مناسب با متن به خوبی در این بخش گنجانده شده است . به ارتباط مطالب با زندگی توجه شده . به نظر بنده محتوا در این بخش می تواند دانش آموز را به اهداف برساند.
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
درس پنجم: گرما و مواد (2)
دانش آموزان ضمن انجام فعالیت های مختلف با اثرات گرما بر روی مواد در سه حالت (جامد و مایع و گاز) بیش تر آشنا می شوند و پی می برند که گرما علاوه بر ایجاد تغییرات در حالت ماده ، باعث تغییر حجم مواد نیز می گردد.
آن چه دانش آموزان در مورد «گرما و مواد» می دانند:
سال اول: همه ی جاها و همه ی چیزها به یک اندازه گرم نمی شوند. گرما در انجام بسیاری از کارها به ما کمک می کند.
سال دوم: بیش تر چیزهایی که در اطراف ماست ماده است. مواد به صورت جامد، مایع و گاز هستند . مواد مختلف، دارای جرم و حجم متفاوت هستند. از دماسنج برای اندازه گیری سردی و گرمی هوا استفاده می شود.
سال سوم: مواد اگر به اندازه ی کافی گرم یا سرد شوند تغییر حالت می دهند؛ انجماد، تبخیر و ذوب از این مواردند.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- با مشاهده ی دقیق اثر گرما بر مواد مختلف نتیجه گیری کند که مواد مختلف (گاز، مایع و جامد) در اثر گرما تغییر حجم می دهند.
2- فعالیت هایی طرح کند که نشان دهد مواد در اثر گرما تغییر حجم می دهند.
3- در کاربرد ابزار مناسب جهت انجام فعالیت های مرتبط با اثر دما در تغییر مواد مهارت داشته باشد.
4- آموخته ها را در موقعیت های مناسب به کار گیرد.
5- مثال هایی از تغییر حجم مواد در حالت های مختلف ارائه کند.
نگرش ها
1- نسبت به پدیده های محیط اطراف کنجکاو شود.
2- در کار گروهی احساس مسئولیت کند.
3- نکات ایمنی را به کار برد.
تحلیل محتوا
با توجه به اینکه در این بخش تاثیر گرما بر مواد و در همان حالت اولیه ماده تدریس می گردد و با بخش قبلی تفاوت دارد از تصاویر ، متن ها و فعالیت ها و آزمایشات مناسبی استفاده شده است و معلم می تواند با استفاده از این تصاویر و ... مفاهیم امقباض و انبساط را به خوبی تدریس نماید.در این بخش به ارتباط مفاهیم و مطالب با زندگی روزمره به خوبی توجه شده است و دانش آموز می تواند بسیاری از این مفاهیم و مطالب را در زندگی روزمره بکار برد.
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
درس ششم: انرژی چیست؟
در فرآیند آموزش این درس، دانش آموزان با انجام فعالیت های مختلف پی می برند که برای انجام دادن کارها یا به حرکت درآوردن چیزها انرژی لازم است. آن ها هم چنین با شکل های مختلفی از انرژی مثل انرژی حرکتی، صوتی، نوری و الکتریکی آشنا می شوند و از طریق انجام فعالیت هایی ، مفهوم تبدیل انرژی را درک می کنند و آن را تعمیم می دهند.
آن چه دانش آموزان در مورد «انرژی» می دانند:
سال اول: از گرما و نور استفاده های زیادی می شود.
سال دوم: برای دیدن اجسام نور لازم است،هر چیزی که از خودش نور بدهد چشمه ی نور است.
سال سوم: گرما سبب افزایش حجم مواد می شود. اگر گرما به اندازه ی کافی زیاد باشد، باعث تغییر حالت مواد می شود.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- با ذکر چند مثال به ضرورت انرژی در انجام کارهای روزانه پی ببرند.
2- انرژی موردنیاز در انجام دادن کارها و ورزش های مختلف را با هم مقایسه کند.
3- از طریق مشاهده و جمع آوری اطلاعات با شکل های مختلف انرژی (انرژی گرمایی، انرژی نورانی، انرژی صوتی و انرژی الکتریکی) آشنا شده و برای هر کدام مثال بزند.
4- از طریق گفت و گو با اعضای گروه خود اجسامی را که انرژی نورانی ، گرمایی و یا هر دو را دارا هستند در جدولی طبقه بندی می کند.
5- از طریق ساختن یک مدل ساده (مارپیچ مقوایی) و آزمایش با آن، تبدیل انرژی ها به یک دیگر را مشاهده کند.
6- مثال هایی را از تبدیل انرژی ها به یک دیگر بیان کند.
نگرش ها
1- نسبت به صرفه جویی در مصرف انرژی احساس مسئولیت کند.
2- ضوابط کار گروهی را رعایت کند.
3- در استفاده از انرژی به مسایل زیست محیطی توجه کند.
تحلیل محتوا
در این بخش ابتدا به مفهوم انرژی پرداخته شده است که با تصاویر و متن های خوبی این مطلب عنوان شده است.در ادامه به معرفی چند نوع از انرژی ها و تبدیل انرژی ها به یکدیگر پرداخته شده است و مثال های خوبی برای هر کدام آورده شده است.ولی ایرادی که بنده می توانم به این بخش بگیرم عدم به روز بودن محتوا می باشد چرا که دانش آموز در هر جایی صحبتی از انرژی هسته ای می شنود و حتی از شعار ها و سرود هایی در این خصوص استفاده می کند ولی نمی داند که این انرژی چیست. در اینجا مولفین می توانستند به معرفی مختصری از این انرژی بپردازند.
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
درس هفتم: انرژی چیست؟
دانش آموزان با انجام فعالیت های مختلف با منابع اصلی تامین انرژی مورد نیاز انسان مانند سوخت ها، آب جاری و باد آشنا می شوند. خورشید را به عنوان یک منبع مهم تامین انرژی می شناسند و به اهمیت صرفه جویی در منابع انرژی و استفاده درست از آن پی می برند.
آن چه دانش آموزان در مورد «انرژی» می دانند:
سال اول:خورشید منبع بزرگ گرما و نور است.
سال دوم: ----------------------------------------
سال سوم: برای انجام کارها انرژی لازم است؛ انرژی به شکل های مختلف مانند انرژی گرمایی، حرکتی، نورانی،الکتریکی و صوتی وجود دارد؛ انرژی ها به یک دیگر تبدیل می شوند.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- بعضی از منابع اصلی انرژی را با ذکر مثال نام ببرد.
2- موارد مختلف استفاده از انرژی خورشیدی را با ذکر مثال بیان کند.
3- چرخ آبی، چرخ بادی و آب گرم کن خورشیدی بسازد. (کاربرد ابزار)
4- برای استفاده از منابع اصلی انرژی مثل آب و باد مثال بزند.
5- برای استفاده از انرژی باد یا آب وسیله ای طراحی کند.
6- منابع مختلف انرژی را با هم مقایسه کند و مزایا و معایب هر کدام را بیان کند.
نگرش ها
1- نسبت به صرفه جویی در منابع انرژی و استفاده ی درست از آن علاقه مند شود.
2- ضوابط کار گروهی را رعایت کند.
3- در حفاظت از محیط زیست بکوشد.
تحلیل محتوا
در این بخش در تصویر عنوانی تصویری مربوط به انرژی باد آورده شده است و در ادامه یکی از منابع مهم انرژی یعنی سوخت معرفی شده است ودر ادامه به معرفی انرژی آب و باد و انرژی خورشید پرداخته شده است .شاید یکی از بخش هایی که محتوا می تواند به راحتی دانش آمورا به اهداف نگرشی پیش بینی شده برساند همین بخش باشد و احتمالا دلیل آن حساسیت موضوع و ضرورت استفاده درست از منابع انرژی می باشد . به نطر بنده محتوای این فصل می تواند دانش آمو را به اهداف بالا برساند .
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند. درس هشتم: آب در روی زمین
دانش آموزان با صورت های مختلف آب در طبیعت آشنا می شوند و از طریق مشاهده ی تصاویر و گفت و گو درباره ی آن ها، چرخه ی آب و مراحل مختلف آن را می شناسند.
آن چه دانش آموزان در مورد «جانوران» می دانند:
سال اول: قسمتی از سطح زمین را آب پوشانیده است؛ از آب باید به طور صحیح استفاده کرد، گیاه به آب مناسب نیاز دارد تا رشد کند.
سال دوم: آب سطح زمین را تغییر می دهد.
سال سوم: آب در طبیعت به سه حالت جامد، مایع و گاز وجود دارد و می تواند در شرایط مناسب از حالتی به حالت دیگر درآید.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- برای حالت های مختلف آب در محیط اطراف مثال بزند.
2- با مشاهده ی طرح چرخه ی آب، این چرخه و مراحل آن را توضیح دهد.
3- در مورد تبخیر آب های جاری در سطح زمین و نقش آن در چرخه ی آب مثال بزند.
4- تشکیل ابر را به عنوان یک مرحله در چرخه ی آب بداند و توضیح دهد.
5- با مشاهده ی تصاویر مرتبط و محیط اطراف طرز تشکیل رود را شرح دهد.
6- با مشاهده ی محیط اطراف ، اطلاعاتی در مورد آب های زیر زمینی جمع آوری کند و منابع آن ها را نام ببرد.
7- از طریق ساختن مدل از یک چاه در باره ی تشکیل آب های زیر زمینی و جمع شدن آن ها در چاه ها، اطلاعات جمع آوری کند.
8- با توجه به اطلاعاتی که در مورد آب منابع جمع آوری می کند به لزوم تصفیه ی آب پی ببرد.
9- مدلی از یک دستگاه تصفیه آب بسازد و به کمک آن مقداری آب گل آلود را صاف کند.
10- در باره ی راه های صرفه جویی در مصرف آب تحقیق نماید و در یک جدول گزارش کند.
نگرش ها
1- در انجام فعالیت ها با افراد گروه همکاری کند.
2- در تهیه ی وسایل لازم احساس مسئولیت کند.
3- در تمیز نگه داشتن آب حساس شود.
4- در مصرف آب صرفه جویی کند.
تحلیل محتوا
در این بخش در واقع تدریس با پرسشی شروع شده است که (( آیا غیر از دریا،دریاچه ، رود و زیر زمین جای دیگری را می شناسید که آب وجود داشته باشد؟)) می تواند در همان ابتدای تدریس دانش آموز را با موضوع درگیر نماید. به جای بعضی تصاویر می شد از تصاویر بهتری استفاده نمود مانند تصاویر ابر ها که برای دانش آموز زیاد جذاب و قابل فهم نمی باشند.. به نظر بنده این بخش با استفاده از تصاویر و متن های مناسب می تواند دانش آموز را به اهداف برساند . در پایان بخش به اهداف نگرشی نیز توجه شده است.
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
درس نهم: دریاها
در فرآیند این درس دانش آموزان با دریاها آشنا می شوند و از طریق مشاهده ی تصاویر، گفت و گو و انجام فعالیت های عملی در باره ی آن اطلاعات جمع آوری می کنند.
آن چه دانش آموزان در مورد «آب» می دانند:
سال اول: آب در بسیار جاها یافت می شود. از آب دریا استفاده های گوناگونی می گردد.
سال دوم: -
سال سوم: در زمین آب به حالت های مختلف وجود دارد و دائم از حالتی به حالت دیگر در می آید(چرخه ی آب)
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- با مشاهده ی کره ی جغرافیایی ، وسعت خشکی ها و آب های روی زمنی را مقایسه کند.
2- با مشاهده ی کره ی جغرافیایی، بزرگی دریاها و اقیانوس ها را مقایسه کند.
3- از طریق جمع آوری اطلاعات به فرآیند شوری آب دریا پی ببرد.
4- از طریق جمع آوری اطلاعات به نقش باد در پدید آوردن امواج پی ببرد.
5- با استفاده از منابع مناسب، اطلاعاتی در مورد کف دریاها به دست آورد.
6- از طریق مطالعه و گفت و گو، در مورد استفاده های گوناگون از دریا اطلاعاتی جمع آوری کند.
7- با انجام آزمایشی، چگونگی شیرین کردن آب دریا را نشان دهد.
8- در مورد اهمیت حفاظت از دریاها و جلوگیری از آلودگی آن ها اطلاعاتی جمع آوری نماید.
9- از طریق گفت و گو با افراد گروه، برای جلوگیری از آلودگی رودخانه ها و دریاها راه حل ارائه دهد.
نگرش ها
1- به مطالعه در مورد دریاها و اقیانوس ها علاقه مند شود.
2- به اهمیت پاکیزگی دریاها پی ببرد.
3- در قبال حفظ محیط زیست و جلوگیری از آلودگی دریاها احساس مسئولیت کند.
تحلیل محتوا
به نظر بنده متن موجود به همراه تصاویر و فعالیت ها و آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
روش تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
درس دهم: اندام های حرکتی
در این درس دانش آموزان ، ماهیچه ها را به عنوان عامل اصلی حرکت در بدن، می شناسند و می آموزند که ماهیچه ها برای حرکت آسان تر و تندتر باید به استخوان متصل باشند، آنان با انواع ماهیچه ها و مفصل ها، نقش آن ها در حرکت و نیز آسیب های مهم استخوان و ماهیچه آشنا می شوند و به اهمیت صحیح نشستن و راه رفتن در حفظ سلامت اندام های حرکتی پی می برند.
آن چه دانش آموزان در مورد «اندام های حرکتی» می دانند:
سال اول و دوم: ـ
سال سوم: مهره داران در بدن خود اسکلتی از جنس استخوان دارند؛ قسمت اصلی اسکلت، ستون مهره است و انسان نیز در گروه مهره داران است.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- از طریق مشاهده و گفت وگو با اندام های حرکتی و نقش ماهیچه ها و استخوان ها آشنا شود.
2- با ساخت مدل به اهمیت وجود اسکلت در بدن انسان پی ببرند.
3- با ابزار ساده مدلی از ستون مهره های انسان را بسازد و طرز کار آن راتوضیح دهد.
4- با انجام آزمایشی با نقش مفصل در حرکت استخوان ها آشنا شود.
5- از طریق گفت و گو و مطالعه در باره ی آسیب های استخوان و علل به وجود آمدن آن ها ، اطلاعات جمع آوری کند.
نگرش ها
1- به مطالعه و گفت و گو در باره ی نقش اندام های حرکتی خود علاقه مند شود.
2- در هنگام نشستن به وضعیت ستون مهره های خود توجه کند.
3- در مراقبت از اندام های حرکتی خود کوشا شود.
تحلیل محتوا
به نظر بنده متن ، تصاویر و فعالیت ها و آزمایشات یا به طور کلی ، محتوا می تواند دانش آموز را به اهداف بالا برساند . دانش آموز با تصویر عنوانی که برای شروع این بخش استفاده شده است در درس های قبل آشنا بوده (بخش انرژی چیست؟ص 63)و شاید برای شروع و ایجاد انگیزه دیگر کارآیی نداشته باشد.
روش های تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
درس یازدهم: دستگاه گوارش
در این درس دانش آموزان ضمن انجام فعالیت ها با دستگاه گوارش انسان آشنا می شوند.
تحلیل هدف ها
دانش آموزان با قسمت های مختلف دستگاه گوارش انسان آشنا می شوند.
با وظیفه ی هر یک از اعضای دستگاه گوارش آشنا می شود.
با عمل جذب در دستگاه گوارش انسان آشنا می شود .
نسبت به حفظ دستگاه گوارش خود حساس تر می شود و از دندان های خود بهتر مواظبت می کند.
تحلیل محتوا
به نظر بنده این محتوا با این متن و تصاویر اندک نمی تواند دانش آموز را به این اهداف برساند.و اگر با خلاقیت معلم دانش آموز به این اهداف برسد فقط در سطح دانش از حیطه شناختی می باشند.
روش های تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کنند . درس دوازدهم: غذای سالم
در این درس دانش آموزان ضمن انجام فعالیت های گروهی به طبقه بندی مواد غذایی مورد نیاز بدن می پردازند. نام چهار نوع ماده ی لازم در یک غذای مناسب را می شناسند و با نقش هر کدام در رشد و سلامتی بدن آشنا می شوند. آن ها هم چنین به اهمیت رعایت بهداشت دندان و نیز به نکات مهم در حفظ و سلامتی دستگاه گوارش پی می برند.
آن چه دانش آموزان در مورد «انواع غذا ها» می دانند:
سال اول : برای این که بدن سالم و قوی شود به غذاهای گوناگون، ورزش ، استراحت و رعایت نظافت نیازمند است.
سال دوم: بدن انسان رشد می کند. یکی از نیازهای رشد بدن ، خوردن غذاهای گوناگون و کافی در طول روز یا هفته است . توجه به استراحت و ورزش و رعایت نظافت برای حفظ سلامتی اساسی است.
هدف ها: انتظار می رود در فرآیند آموزش این درس هر دانش آموز به هدف های زیر برسد:
مهارت ها ، دانستنی ها
1- هر ماده ی غذایی را در یکی از گروه های مهم مواد غذایی قرار دهد.
2- نقش هر کدام از مواد غذایی را در بدن شرح دهد.
3- از طریق برقراری ارتباط با نمودارهای ساده، آن ها را تفسیر کند.
4- در باره ی راه های مراقبت از دندان ها اطلاعات جمع آوری کند.
5- با انجام آزمایش تاثیر مواد قندی را در پوسیده شدن دندان ها مشاهده و نتیجه گیری کند.
6- به جمع آوری اطلاعات در باره ی غذاهایی که در طول هفته می خورد و تعیین مواد غذایی مناسب آن ها بپردازد.
7- متن درس را بخواند .مفاهیم را درک کند و بیان کند.
8- نکات لازم برای حفظ سلامتی بدن را توضیح دهد.
نگرش ها
1- به رعایت بهداشت دهان و دندان اهمیت دهد.
2- به رعایت نکات بهداشتی در حفظ سلامت دستگاه گوارش، علاقه مند شود.
3- در فعالیت های گروهی احساس مسئولیت کند.
تحلیل محتوا
محتوای این فصل می تواند دانش آموزان را به اهداف برساند . به کاربرد دروس در زندگی در متون و تصاویر این فصل توجه شده است و این موضوع باعث ایجاد انگیزه ی یادگیری در دانش آموزان می شود. نموداری که در این فصل ترسیم شده است در واقع این درس را با درس ریاضیات تلفیق نمود . ادامه استفاده از نمودار در آموزش علوم به شکل کاملتری در علوم چهارم ادامه پیدا می کند .در کل این محتوا می تواند دانش آموز را به اهداف بالا برساند.
روش های تدریس
در تدریس این می توان از روش های نمایشی – پرسش و پاسخ و گردش علمی استفاده نمود . این روش ها به همراه روش سخنرانی و انجام آزمایشات می توانند دانش آموزان را به اهداف بالا برسانند.
ارزشیابی
ارزشیابی این بخش باید از نوع عملی و شفاهی باشد. و معلم می تواند جهت ارزشیابی از فعالیت های خارج از کلاس هم استفاده کند.
باسلام به کاربران محترم